بررسی توانایی دگرآسیبی گیاه آلاله داسی(ceratocephalus falcata) روی جوانه زنی و رشد گیاهچه ی برخی گیاهان زراعی و علف های هرز

تلاش جهانی به منظور یافتن عصاره های طبیعی برای کنترل علف های هرز در حال انجام است. آشکار است که هر گونه موفقیت در این امر، به کاهش قابل توجه در مصرف علف کش های شیمیایی منجرخواهد شد. این پدیده که با عنوان آللوپاتی شناخته می شود، اثر متقابل گیاهان بر یکدیگر از نقطه نظر مواد شیمیایی را به نمایش می-گذارد. این تحقیق نیز براساس بررسی عصاره طبیعی تهیه شده از یک گونه علف هرز(آلاله داسی) با نام علمی (ceratocephalus falcata) بر جوانه زنی و رشد گیاهچه ی برخی گیاهان زراعی شامل غلات سردسیری و گرمسیری و تعدادی از گیاهان دولپه و علف های هرز طراحی و انجام گردید. جهت مطالعه اثر این گیاه، عصاره-های مختلف تر، هواخشک و خشک شده در آون روی جوانه زنی و رشد گیاهچه انجام گرفت. نتایج آزمایشگاهی نشان داد که عصاره تهیه شده با غلظت های مختلف (25،50، 75 و 100 درصد) روی درصد جوانه-زنی اثر معنی داری داشت. به طوریکه تمامی غلظت های بکار برده شده باعث کاهش معنی دار درصد جوانه زنی بذور گیاهان زراعی و علف های هرز نسبت به شاهد شد. در بین غلظت های بکاربرده شده، غلظت حداکثر بیشترین بازدارندگی را به خود اختصاص داد. غلظت های پایین در آزمون گیاهچه نشان داد که اثر این غلظت ها نیز روی رشد گیاهچه معنی دار است و بیشترین اثر دگرآسیبی روی بخش ریشه چه مشاهده شد. همچنین نتایج تاثیر گذاری مواد دگرآسیبی این عصاره روی فرایند های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نیز کاملاً آشکار گردید و نتایج این بخش به خوبی نتایج بدست آمده در بخش جوانه زنی و رشد گیاهچه را همراهی کرد. نتایج آزمایشات کشت جنین نشان داد که جنین استخراج شده از بذور در اثر تیمار با عصاره تحت تاثیر قرار گرفت. همچنین نتایج آزمایش تنفس سلولی(تست تترازولیوم) نیز تکمیل کننده نتایج کشت جنین بود و نشان داد که اثر بازدارندگی عصاره بیشتر با تأثیر روی نقاط رشدی بذور، باعث عدم فعالیت تنفسی در بخش زنده بذر شد. نتایج آزمایش شاخص پایداری غشاء نیز اثر بازدارندگی عصاره آلاله داسی را تایید کرد بنابراین نتایج پیش تیمارنمونه های برگی نشان داد شاخص پایداری غشاهای سلولی در اثر تیمار عصاره بصورت معنی دارکاهش می یابد و با افزایش غلظت عصاره میزان آسیب به غشاها افزایش یافت. نتایج آزمایش روی گیاهان کامل نیز نشان داد که عصاره گیاه آلاله داسی به دلیل دارا بودن اثرات بازدارندگی قوی نه تنها روی بذور و گیاهچه ها بلکه روی گیاهان کامل نیز توانست اثرات دگرآسیبی خود را اعمال کند. بنابراین امید است با بررسی دقیق تر و شناسایی مواد دگرآسیب و مکانیسم عمل آن بتوان در نهادینه کردن کاربرد این گیاه در کنترل علف های هرز در آینده بهره جست.